Halk arasında basur ya da mayasıl olarak da bilinen hemoroid, can yakıcı olmasının yanında yaşam kalitesini düşüren bir hastalıktır. Genel olarak belirtileri, başka bir hastalığın habercisi olabilir. Makatta kanama, dışkılamada değişiklik ya da düzensizlik ve ağrı gibi belirtiler kesinlikle ihmal edilmemelidir. Hemoroid belirtisi pek çok önemli hastalık ile benzerlik gösterebilir

Vücudun hassas bölgelerinden olan anal bölge ve çevresinde oluşan; kanama, ağrı, şişlik, akıntı, kaşıntı gibi şikayetler %90 oranında; hemoroid, makatta çatlak ve iltihaplanma, apse ve fistül gibi hastalıklardan kaynaklanmaktadır. Bu hastalıklar yaşa, cinsiyete, ailevi eğilime (kalıtsal) ve başka bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Anal bölge hastalıkları, toplumda görülme sıklığı % 10 olan kronik bağırsak hastalıkları ve kalın bağırsak tümörlerinin de habercisi olabilmektedir. Bu nedenle makatta ağrı, şişlik ve kanama belirtileri olan özellikle 40 yaş üstü hastaların genel cerrahi uzmanına başvurması gerekmektedir.

Hemoroidin yanlış beslenme  ve yanlış tuvalet alışkanlığı, stres, ailesel yatkınlık olan kişilerde daha sık görüldüğünü söyleyebiliriz.

Hareketsiz yaşam, uzun süre oturmak veya ayakta kalmak, acı ve baharatlı yiyecekler tüketmek, sebze ve lifli gıdalar tüketmemek, aşırı kilo hemoroidin diğer nedenleri arasında sayılabilir.

Hamilelerde ve kilolu kişilerde de kalça ve bacaklarda bulunan toplardamarlara baskı arttığından bu kişiler  hemoroid ile daha sık karşılaşmaktadır.

Hemoroid toplumumuzda görülme sıklığı oldukça yüksek olan, konfor bozan bir hastalıktır.

Hemoroid hastaları nelere dikkat etmeli?

Hemoroid kaynaklı şikayetlerin etkisini azaltmak için beslenme tarzı değiştirilmelidir. Zeytinyağlı yemekler ve lifli besinler tüketilmeli, günde 2-3 litre su içilmelidir. Tuvalette uzun süre kalınmamalıdır.

Kırmızı et tüketimi mümkün olduğunca sınırlandırılmalıdır. Bunun yanında hamur işi, pilav ve makarna gibi karbonhidrat ağırlıklı yiyecekler de azaltılmalıdır.

Dış hemoroid genelde uzun süre oturan ofis çalışanları ve uzun yol şoförlerinde görülmektedir. Hemoroidin sağlık sorunu haline gelmemesi için mümkünse uzun süre oturmaktan kaçınmak önemlidir.

Kronik kabızlığı olanlar, gebeler ve aileden gelen genetik yatkınlığa sahip bireylerde hemoroid olma sıklığı yüksektir. Bu gruptakilerin hastalık ortaya çıkmadan yaşam tarzlarını düzenli hale getirmeleri önem taşımaktadır.

Acı biber ve bazı baharatlar hemoroid sorunu olan bölgeyi tahriş etmektedir. Acılı ve bol salçalı yiyecekler ile baharatların tüketilmemesi de basura iyi gelmektedir.

Hemoroid evreleri;

1. Evre: Hemoroidde kanama ile kendini belli eder. Küçük kanamalar, tuvalet kağıdını kirletecek şekilde ya da kimi zaman damla şeklindedir. Bu evrede hemoroidler sarkmaz. Ancak rektoskopi ile görülür.
2. Evre: Hemoroidler dışkılama ile birlikte dışarı sarkarlar ve sonrasında kendiliğinden geri giderler.
3. Evre: Hemoroid memeleri artık anüs dışına çıkmıştır. Yalnızca parmakla itilerek anüse geri itilebilmektelerdir. Çok sık olarak ödem gerçekleşir ve ağrıya sebep olurlar.
4. Evre: Hemoroidlerin makattan dışarı sarktığı evredir. Memeler genellikle büyük ve ıslaktır. Şikayetler arasında büyük abdestten sonra tam temizlenememe nedeniyle iç çamaşırının kirlenmesi vardır ve otururken ağrı da oluşabilmektedir.

Hemoroid Belirtisi Nelerdir?

Sıklıkla karşılaşılan hemoroid belirtileri;

Dışkılama sırasında ağrı ya da yanma hissi

Rektal kanama (Makattan taze kırmızı renkli kanama)

Makatta şişlik, akıntı veya ıslaklık hissi

Kaşıntı

Dışkılamada düzensizlik

İç ve dış hemoroid olarak ikiye ayrılmaktadır.

Dış hemoroid; Genellikle ele gelen cilt kabarıklıkları dışında rahatsızlık vermez. Ancak tromboze ekstrnal hemoroid dediğimiz damarlara pıhtı oturması ile şiddetli ağrı ve şişlik de görülebilir.

İç hemoroid; Hastalığın seyrine göre 4 evreden oluşmaktadır.

Birinci Derece; Normal durumdaki hemoroid pakelerinin sayı ve büyüklük olarak arttığı ufak kanamaların görülebildiği evredir. Hemoroid pakelerinde sarkma görülmez.

İkinci Derece; Dışkılama sırasında hemoroid pakelerinde sarkma olabilmektedir, kendiliğinden normale döner.

Üçüncü Derece; Kanama, kaşıntı, ıslaklık gibi şikayetler görülmektedir. Sarkmalar müdahale ile geri gidebilir.

Dördüncü Derece; Kanama, kaşıntı, ıslaklık ve şiddetli ağrı görülmektedir.

İlk iki evre de hemoroid  ilaç ile tedavisi mümkün ve kolay iken üçüncü ve dördüncü evre hemoroid de cerrahi müdahale veya lazer işlemi ile tedavi başarısı sağlanabilmektedir.

Hemoroid hastalığında korkulanın aksine muayene ve tedavisi kısa sürmekte uygun tedavi yöntemi ile şikayetler kısa sürede giderilebilmektedir.

Cerrahi müdahale sonrasında hissedilen ağrı kişiye göre değişkenlik göstermekle birlikte uygun evrede lazerle yapılan müdahale de aynı gün normal yaşantıya dönüş sağlanabilmektedir.

Lazerle hemoroid ameliyatı hastanede yatış ve pansuman gerektirmeyen başarı oranı oldukça yüksek ve konforlu bir uygulamadır. Sanılanın aksine dışkılama için bulunan kaslara değil sadece hemoroid pakelerine işlem uygulandığı için sonraki dönemde korku duyulacak bir durum söz konusu değildir.

Diğer önemli nokta ise hemoroid de uygulanan tedavi veya cerrahi müdahale şekli, kişiye ve hemoroidin evresine göre doğru seçilmeli makat bölgesi diğer hastalıkları ile karıştırılmamalıdır.